Çocuklarımız hangi yaşta hangi sporu yapmalı?

Sağlık için yediden yetmişe hepimiz açısından en önemli aktivitelerden biri spordur. Peki yaÇocuklarımız hangi yaşta hangi sporu yapmalı?

Çocukluk çağında spor

Son 50 yılda yapılan bütün çalışmalar, sporu sadece yetişkinlerin değil, büyük küçük herkesin yapması gerektiğini gösteriyor.

Hekimler sporu sadece yetişkinlerin bazı hastalıklarını tedavi etmek için değil başta şeker, tansiyon, şişmanlık, koroner arter hastalıkları, osteoporoz gibi hastalıklardan korunmak ve bunlara bağlı görülebilen erken ölümlerin önüne geçmek için de öneriyor. Ailelerin ve çocukların spor tercihinde, ekranda çok gördükleri bir spor dalı genelde öne çıkıyor, bu anlamda futbol, basketbol ve voleybol en revaçta olan spor dalları. Bu sporlar çok popüler olmakla birlikte ileri yaşlarda yapmaya çok uygun değillerdir. Bu yüzden aileler, çocuklarının spor seçiminde, öncelikle keyifle yapacakları bir spor türünü tercih etmeleri konusunda yardımcı olmalıdır. Seçilen sporun çocuğun yaşına, cinsiyetine, yeteneğine ve daha da önemlisi fizyolojik yaşına uygun olması önemlidir. Çocuklar takvim yaşlarına göre aynı olsalar da, fiziksel, beyinsel ve olgunlaşma düzeyine göre farklı oranlarda gelişirler. Biliriz ki çocuğun gelişiminde 3-5 ayın bile önemi vardır.

Çocuklarımız hangi yaşta hangi sporu yapmalı?

Çocukların yaşları aynı olsa da fizyolojik yaşları bir olmayabilir. Bu nedenle, spor tercihlerinde fizyolojik yaşları da mutlaka gözönüne alınmalıdır. Aksi taktirde çocuklarımıza spor yaptıralım derken spor yaralanmasına maruz bırakmamız kaçınılmaz olabilir. Takvim yaşlarına göre şu şekilde bir genelleme yapılabilir…

2–3 yaş

Sadece koşma, yakalama, zıplama gibi temel hareketleri yapabilirler. Bu yaşta herhangi bir spor tercihi yapmaktansa aile bireyleri ve arkadaşları ile oyun oynamaları tercih edilmelidir. Bu amaç ile bahçede koşma, yürüyüş, dans, suda oynama ve deneyimli eğitmenler eşliğinde jimnastik seçilebilir.

4–6 yaş

İp atlama, elim sende, sek sek gibi oyunları oynayabilir, üç tekerlekli bisiklete binebilirler. Bu yaşta çok deneyimli kişiler eşliğinde yüzme ve jimnastik sporlarına başlanılabilir. Altı yaşından sonra çocukların kontrollü hareket yapma yetenekleri gelişir. Böylece spor tercihleri oluşmaya başlar.

7–10 yaş

Jimnastik, yüzme, futbol, basketbol, voleybol, hentbol, bisiklet, tenis yüzme gibi sporlarla ilgili temel eğitime ve bunların birleşimini içeren sporlara başlayabilirler. Spor kulüpleri zaman zaman çocukları ve ailelerini yanlış yönlendirebiliyorlar. Eğer çocuk basketbol oynanan bir kulübe gidiyorsa, basketbolun tüm detayları verilmeye çalışılıyor. Aslında, asıl yapılması gereken, çocuklara tüm toplu sporları içeren oyunları oynatıp, el-göz ve hareket koordinasyonunun gelişmesini sağlamaktır.

10 yaş üzeri

On yaşından önce başlamış oldukları sporları, daha organize olarak yapmaya devam ederken bir yandan da güreş, atletizm ve küreğe başlayabilirler. Birkaç yıl sonra ise, isteğe göre, karate, tekvando, boks gibi sertlik ve esneklik gerektiren sporlara başlayabilirler. Bu sporlara daha erken de başlanabilir, ama yine direkt bu sporlara değil onların alt yapısını oluşturacak esnekliklerini, dengelerini ve koordinasyonlarını geliştirecek temel hareketleri içeren antrenmanlar daha uygun olur.

Spor yapmak boy uzatır mı, öyleyse hangi sporlar faydalı?

Boy uzamasında veya uzunluğunda en önemli faktör genetik yapıdır. Beslenme ve spor ise diğer etkenler arasındadır. Ancak sporun ve beslenmenin etkisi genetik yapıya göre oldukça azdır. Yapılan sporun etkisi, büyüme kıkırdakları civarında yer alan kasların yapışma yerlerinin uyarılması ve böylece dolaylı olarak büyüme kıkırdaklarının etkilenmesi ile mümkündür. Bu amaç ile özellikle kasların gerilmesine neden olan basketbol, voleybol, yüzme ve jimnastik gibi sporların boy uzamasını tetiklediği gözlenmektedir. Bu nedenle atlamalı, sıçramalı, kaslar üzerinde gerilme stresi yaratan sporlar boy uzamasını olumlu yönde etkilemektedirler.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Semih Akı

Çocuklarımız hangi yaşta hangi sporu yapmalı?