Osteoporoz En Çok Bayanları Etkiliyor!

Osteoporoz yani halk ortasında kemik erimesi olarak bilinen durum kemiğin en sık görülen metabolik hastalığıdır. Yapılan araştırmalara nazaran 50 yaşın üzerinde her üç bayandan birinde ve 50 yaşın üzerinde ki 5 erkekten birinde osteoporoz görülmektedir. Osteoporozun en yaygın belirtisi, omurga ve sırt bölgesinde oluşan ağrılardır. Osteoporoz erken devirde büyük meselelere yol açmasa da yaş ilerledikçe kemiklerde hasar oluşumuna yol açabileceğinde hastalık rutin taramalar ile erken periyotta tespit edilerek denetim altına alınabilir.

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmnapaşa Hastanesi Nükleer Tıp kısmından, Uzm. Dr. Selda Yılmaz ‘Osteoporoza karşı dikkat edilmesi gerekenler’ hakkında bilgiler verdi.

Kemik mineral yoğunluğu ölçümü osteoporoz teşhisinde kullanılan en yeterli usuldür.

Konvansiyonel radyografi, kantitatif ultrason, kantitatif bilgisayarlı tomografi, nötron aktivasyon tahlili, magnetik rezonans, radyografik absorbsiyometri, foton-X ray absorbsiyometri ve son yıllarda QCT üzere prosedürlerle kemik mineral dansitesi belirlenebilmektedir. Çift güçlü X-ışını absorbsiyometri (DEXA) en yaygın kullanılan kemik mineral yoğunluğu ölçüm prosedürüdür.

DEXA ölçümleri osteoporoz üzere sistemik hastalıkların teşhis ve takibinde en değerli ölçüm metodu olmasının yanı sıra, ortopedik protez etrafındaki kemik dokunun sıhhat durumu hakkında bilgi vererek, cerrahi tedavi tercihlerinin gözden geçirilmesine de sebep olabilmektedir.

Osteoporoz bayanlarda menopoz sonrası en değerli risk faktörü

Kemikteki kırılganlık (veya dayanıklılık) kemiğin yapısındaki tertip ve mineral unsur yani kalsiyum ve fosfor ölçüsü ile orantılıdır. Lokal bir patoloji yahut sistemik bir hastalık sonucu kemiğin ünite alanındaki mineral unsur azlığı ki hacimsel kemik mineral yoğunluğu (KMY/dansite) ile yüksek uyumluluk gösterir, kırılma (fraktür) riskini artırmaktadır.

Osteoporoz için pek çok risk faktörü bulunmaktadır. Bunların en değerlileri; menopoz sonrası bayanlar, 65 ve üzeri yaşta olmak, KMY kaybına neden olacak ilaç kullanımı yahut hastalığın bulunmasıdır. Şayet ailede kırık kıssası, en az 3 ay mühletince glukokortikoid tedavisi, malabsorbsiyon nedenleri yani barsak da emilim bozukluğu oluşturabilecek hastalıklar ya da ameliyatlar geçirmiş olmak, primer hiperparatiroidizm, düşmeye eğilim, radyografide osteopeni görünümü, hipogonadizm üzere hormonal sebepler, anoreksia üzere yeme bozuklukları, erken menopoz (45 yaş altı), romatoid artrit üzere sistemik hastalıklar ve tedavilerinde kullanılan ilaçlar, 25 yaşındaki tartısından 10 daha fazla kilo kaybı, 57 kilodan az olmak, sigara içmek, çok alkol alımı, düşük diyetsel kalsiyum alımı, uzun periyot heparin, antikonvülsan kullanımı, tirotoksikoz, hiperkortizolizm, vitamin D eksikliği, böbrek ya da karaciğer hastalığı varsa risk artacağı için daha dikkatli olunmalı ve kesinlikle DEXA ile ya da hekiminizin size önereceği sistemlerle KMY bedellerinizi ölçtürmelisiniz.

Osteoporoz (kemik erimesi) kendini kırıklarla göstermeye başladığı safhada tedavi edilmesi hayli güç bir hastalıktır. Elbette osteoporozun her safhada hem ilaçlarla, hem cerrahi formüllerle tedavisi mümkündür lakin erken teşhis konduğunda kişinin hayat kalitesi artmaktadır.